Thứ Bảy, 30 tháng 6, 2012

KỸ NĂNG SỐNG




Bố ơi! Cho con mượn $25? (nGỌC tÂM SƯU TẦM TỪ kỸ nĂNG SỐNG)
Ông bố đi làm về trể, mệt mỏi và cáu gắt, thấy đứa con trai 5 tuổi của mình đang đợi ngay bậc cửa.
CON: “Bố ơi! Cho con hỏi này một tí.”
BỐ: “Vâng, hỏi gì đấy?”
CON: “Bố à, bố đi làm như vậy tính ra một giờ bao nhiêu tiền?”
BỐ: “Đó không phải là việc của con. Hỏi để làm gì?" Người bố lớn tiếng bực dọc.
CON: “Con chỉ muốn biết thế thôi. Bố làm ơn nói con biết đi. Bao nhiêu một giờ hả bố?”
BỐ: “Cần phải biết thì này, một giờ kiếm được 50 đô.”
CON: “Ồ," thằng bé thốt lên, rồi cúi đầu xuống.
CON: “Bố này, bố có thể cho con mượn 25 đô không?”
Ông bố giận dữ quát: “Nếu hỏi chỉ vì để mua mấy cái đồ chơi vớ vẩn hoặc những thứ vô bổ khác thì hãy vào phòng và lên giường ngủ ngay lập tức. Hãy nghĩ lại hành động ích kỷ của con đi. Bố mày không phải đi làm cực nhọc hàng ngày cho những cái trò trẻ con đó”.
Đứa bé chỉ biết im lặng, đi về phòng mình và đóng cửa lại.
Ông bố ngồi xuống ngay cửa và trở nên cáu tiết hơn về những câu của đứa con trai mình: Tại sao nó lại có thể hỏi được những câu hỏi đại loại như thế để xin tiền chứ?
Khoảng một tiếng sau, khi cơn giận đã dịu, ông ta bắt đầu nghĩ:
“Có thể con mình nó đang thật sự cần mua một món nào đó 25 đô, vả lại bình thường nó cũng ít khi hỏi xin tiền. Ông bố đi đến cửa phòng của đứa con trai và mở cửa.
“Con đã ngủ à” Ông bố hỏi.
“Không, con đang thức bố ạ,” thằng bé trả lời
“Bố nghĩ hồi lúc nảy bố nóng nảy với con quá. Cũng bởi cả ngày bố làm việc mệt nhọc rồi gặp con nên lại trút tiếp lên con. Đây, 25 đô cho con đây.”
Đứa bé ngồi bật dậy, tươi cười và reo lên: “Ồ, con cám ơn bố!” Sau đó, nó tiếp tục lần tay dưới gối và lấy ra một thứ , đó là những tờ tiền cuộn lại.
Ông bố nhận ra thằng bé đã có tiền và trở nên tiếp tục giận dữ.
Thằng bé chậm rãi đếm tiền của mình và ngước lên nhìn bố.
Ông bố càu nhàu: “Tại sao con có tiền rồi mà lại còn xin bố?”
Đứa bé đáp: “Bởi vì con có không đủ, còn bây giờ thì đủ rồi ạ.”
“Bố này, bây giờ con có 50 đô. Con có thể mua một giờ làm của bố không? Ngày mai bố có thể về sớm hơn 1 giờ được không? Con muốn bố ăn chiều cùng với con.
Người bố bỗng cảm thấy chạnh lòng. Ông quàng tay ôm đứa con trai mình và bảo nó thứ lỗi cho mình.

Câu chuyện nhắc nhở những ai đang làm việc tất bật để mưu sinh. Chúng ta không nên để thời gian trôi vuột khỏi tầm tay mà chưa kịp để dành nó cho những ai có nghĩa thật sự với mình, những ai thân yêu nhất của mình. Đừng quên và hãy chia sẻ thời gian đáng giá 50 đô ấy cho những ai bạn yêu mến.



Nếu lỡ ngày mai bạn mất đi, công ty bạn đang làm có thể thay thế bạn chỉ trong vài giờ khắc. Nhưng những gì bạn để lại: gia đình và bạn bè, họ sẽ cảm thấy mất mác suốt quãng đời còn lại.


Trái qua : Bạn Đỗ Thị Mỹ Lý 0945.313155, Bích Ngọc, Bạn Liên (Pháp văn) Nguyễn Thị Chua 0956.459264,
Đặng Ngọc Thuyên  0905.149009 

Thứ Bảy, 23 tháng 6, 2012

THÔN THẾ VINH QUA 600 NĂM GẮN LIỀN VỚI NGÔI MỘ VÀ ĐỀN THỜ DANH TƯỚNG ĐẶNG TẤT

NHÂN NGÀY LỄ TẾ VÀ ĐÓN, RƯỚC SẮC PHONG CỦA NGÀI ĐẶNG TẤT HÀNG NĂM TẠI  LÀNG THẾ VINH - TÌM HIỂU TIỂU SỬ CỦA NGÀI VÀ ĐỊA DANH THÔN THẾ VINH
Cổng Thôn Thế Vinh đã được xây dựng và khánh thành vào ngày 12/5 Âm lịch năm  Nhâm Thìn
Ảnh các vị cao niên của đại diện tộc họ trong Thôn đang chuẩn bị  cho lễ cúng khai môn




                Đình Làng Thôn Thế Vinh đã qua100 năm lưu giữ truyền thống và là nơi Dân Làng
                Thế Vinh tổ chức lễ tế và đón rước sắc phong của Đại quốc công, Khuông Quốc 
                Đại Vương Thượng Đẳng Tôn Thần Đặng Tất  hằng năm vào ngày 16/7 Âm lịch

Miếu Âm hồn là nơi tế lễ cầu cho QUỐC THÁI AN DÂN vào ngày Mồng 9   tháng Giêng Âm lịch hằng năm tại Thôn Thế Vinh 
Xã Phú Mậu tọa lạc bên cống Thanh Tiên cách mộ của ngài Đặng Tất về hướng Bắc khoảng 20 mét

Đền thờ Ngài Đặng Tất ảnh chụp từ ngoài vào


Sắc phong vua ban cho ngài Đặng Tất
Đang hành lễ trong ngày đón tượng ngài vào đền thờ
Tượng ngài được dân Làng Thế Vinh đón trân trọng nghênh đón

Chụp hình lưu niệm với các Tộc trưởng trong Làng

Bên kiệu nghênh đón tượng ngài Đặng Tất
LỄ CÚNG THÔNG QUAN CỔNG LÀNG THẾ VINH NGÀY 12/5 ÂM LỊCH NĂM NHÂM THÌN 2012


TIỂU SỬ NGÀI ĐẶNG TẤT

CHÂN DUNG NGÀI ĐẶNG TẤT
Theo Đặng tộc đại tông phả, ông tổ 4 đời của Đặng Tất là Đặng Bá Kiển vốn cư ngụ ở vùng kinh kỳ Thăng Long, sau đó di dời vào Nghệ An châu. Con trưởng của Bá Kiển là Đặng Bá Tĩnh đỗ thám hoa đời nhà Trần. Bá Tĩnh chính là ông nội của Đặng Tất. Con trưởng của Bá Tĩnh là Đặng Đình Dực chính là cha Đặng Tất[1].
Đặng Tất sinh ra và lớn lên tại làng Tả Thiên Lộc, huyện Thiên Lộc, Nghệ An châu nay là xã Tùng Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Ông thi đậu Thái học sinh thời nhà Trần và được bổ làm tri phủ Hoá Châu nay là vùng Hải Lăng, Quảng Trị. Sau đó lại chuyển đến huyện Thăng BìnhQuảng Nam.

[sửa]
Tướng nhà Hồ

Khi Hồ Quý Ly nắm quyền bính trong triều Trần đã tin dùng Đặng Tất. Năm 1391, ông được phong làm Đại tri châu Hoá châu do cùng Hoàng Hối Khanh tố cáo hai tướng trấn thủ ở đây là Phan Mãnh và Chu Bỉnh Khuê có ý bất mãn về việc Quý Ly sắp lấy ngôi nhà Trần.
Năm 1402, để củng cố phía Nam, Hồ Quý Ly cho lập ra 4 châu mới chiếm của Chiêm Thành: Thăng, Hoa, Tư, Nghĩa và đặt lộ Thăng Hoa để thống nhất cả 4 châu, cử Nguyễn Cảnh Chân làm An phủ sứ lộ Thăng Hoa. Theo sử sách, hai họ nhà Đặng và Nguyễn có thân nhau từ trước nên từ đó Đặng Tất và Nguyễn Cảnh Chân càng thân thiết và có uy tín lớn trong vùng.
Nhân lúc nhà Hồ chưa ổn định, Chiêm Thành quấy rối phía nam. Hồ Quý Ly sai Hoàng Hối Khanh làm Tuyên uý sứ trấn thủ cả vùng Thăng Hoa. Đến Thăng Hoa, Hối Khanh chọn Đặng Tất, Phạm Thế Căng và Nguyễn Lỗ giúp việc cho mình.

[sửa]
Tạm hàng quân Minh

Nhà Minh đem quân sang xâm chiếm nước Đại Ngu, cha con Hồ Quý Ly thua chạy vào nam, bị quân Minh đuổi gấp, bèn viết thư cho Hoàng Hối Khanh, sai lấy dân Việt mới đến khẩn hoang ở Thăng Hoa và dân bản địa cũ làm quân “cần vương” giao cho Nguyễn Lỗ, lại phong cho người Chiêm là Chế Ma Nô Đà Nan[2] làm Thăng Hoa quận vương để vỗ về dân Chiêm tại đây.
Tháng 6 năm 1407 cha con Hồ Quý Ly bị quân Minh bắt. Chiêm Thành nhân đó mang quân đánh chiếm lại Thăng Hoa, dân mới di cư đến tan rã bỏ chạy, Hoàng Hối Khanh rút về Hoá châu. Đặng Tất về theo bằng đường thuỷ về trước, Nguyễn Lỗ đi đường bộ về sau. Lỗ vốn có hiềm khích từ trước với Đặng Tất, Trấn phủ sứ Thuận Hoá là Nguyễn Phong về phe với Lỗ ngăn không cho Đặng Tất vào thành. Tất đánh giết được Phong rồi sau đó cùng Lỗ giao chiến hơn 1 tháng, đánh bại Lỗ. Lỗ chạy sang Thăng Hoa đầu hàng Chiêm Thành và được trọng dụng.[3]
Chế Ma Nô Đà Nan cô thế bị quân Chiêm giết chết. Chiêm Thành thừa thế tiến lên đánh Hoá châu, trong khi đó quân Minh sau khi bắt cha con họ Hồ cũng tiến vào “bình định” Hoá châu. Phạm Thế Căng đón quân Minh ở Nghệ An xin hàng. Trương Phụ cử Đỗ Tử Trung đi dụ Hoàng Hối Khanh và Đặng Tất. Hối Khanh bỏ trốn. Bị kẹp giữa hai kẻ địch, Đặng Tất quyết định hàng quân Minh để ngăn quân Chiêm bắc tiến, được Trương Phụ cho giữ chức Đại tri châu Hoá châu như cũ.
Tạm yên phía bắc, Đặng Tất dồn sức chống Chiêm Thành phía nam. Quân Chiêm không đánh nổi phải rút về. Đặng Tất sai người đi tìm Hoàng Hối Khanh về bàn mưu chống quân Minh. Tháng 7 năm 1407, Hối Khanh về đến cửa Hội, gặp gió to đánh vỡ thuyền, bị thổ binh theo quân Minh bắt được. Không muốn lọt vào tay quân Minh, Hối Khanh tự sát. Trương Phụ đem thủ cấp của Hối Khanh ra bêu ở chợ Đông Đô.

[sửa]
Danh tướng Hậu Trần

[sửa]
Chuyển bại thành thắng

Tháng 11 năm 1407, tôn thất nhà Trần là Trần Ngỗi xưng đế ở Mô Độ (Ninh Bình), tức là Giản Định Đế, lập ra nhà Hậu Trần, khởi binh chống quân Minh. Quân Hậu Trần mới họp, bị quân Minh đánh bại phải chạy vào Nghệ An.
Nghe tin đó, Đặng Tất bèn giết quan lại nhà Minh ở Hoá châu và mang quân ra Nghệ An theo Trần Giản Định đế, được phong làm quốc công. Trần Ngỗi lấy con gái ông làm vợ. Nguyễn Cảnh Chân và nhiều tướng khác cũng mang quân đến họp, thế quân Hậu Trần mạnh lên.
Đầu năm 1408, theo kiến nghị của Đặng Tất, Giản Định Đế điều quân đánh Nghệ An và Diễn Châu, tiêu diệt lực lượng của hai quý tộc nhà Trần cũ là Trần Thúc Dao và Trần Nhật Chiêu theo hàng quân Minh trấn giữ.
Trương Phụ cùng tướng người Việt là Mạc Thuý (tổ 4 đời của Mạc Đăng Dung) mang quân vào đánh Diễn châu. Quân Hậu Trần ít không chống nổi, rút vào Hoá châu. Khi Trương Phụ đuổi đến cửa sông GianhPhạm Thế Căng ra đón, được Phụ cho làm Tri phủ Tân Bình.
Coi như đã dẹp xong Giao Chỉ, Phụ rút về Đông Quan (Hà Nội) rồi mang đại quân về nước.
Tháng 5 năm 1408, Đặng Tất cùng Giản Định đế từ Hoá châu ra đánh chiếm lại Nghệ An. Tân Bình vẫn do Phạm Thế Căng chiếm giữ. Thế Căng cậy quyền hống hách, tự xưng là Duệ Vũ đại vương. Tháng 7 năm 1408, Đặng Tất mang quân vào đánh Tân Bình, phá tan quân Thế Căng ở cửa Nhật Lệ, bắt giết Căng và cháu là Đống Cao. Quân Hậu Trần làm chủ từ Nghệ An tới Thuận Hoá.

[sửa]
Đại chiến Bô Cô

Giản Định đế lệnh cho Đặng Tất tiến quân ra bắc. Đặng Tất huy động quân 5 lộ từ Thanh Hoá đến Thuận Hoá, tiến ra Trường Yên (Nam Định). Dân đi theo rất đông. Ông tuyển thêm được nhiều binh lính, chia đường đánh đồn Bình Than, cửa Hàm Tử, chặn đường qua lại ở Tam Giang và đánh phá ngoại vi Đông Quan.
Minh Thành Tổ sai Mộc Thạnh, Lưu Tuấn mang 4 vạn quân sang tiếp viện. Thạnh họp với Lữ Nghị ở Đông Quan, tập trung ở bến Bô Cô (Nam Định). Ngày 30 tháng 12 năm 1408, dưới sự chỉ huy của Giản Định đế và Đặng Tất, quân Hậu Trần đánh bại quân Minh một trận oanh liệt. Nhân lúc nước thuỷ triều lên cao, gió lớn, quân Hậu Trần đóng cọc ở sông và đắp luỹ hai bên bờ chống cự với hai cánh quân thuỷ bộ của địch từ giờ tỵ đến giờ thân[4], giết chết thượng thư bộ binh Lưu Tuấn, đô đốc Lữ Nghị, tham chính ty bố Giao Chỉ là Lưu Dục, đô chỉ huy sứ Liễu Tông và 10 vạn quân Minh. Mộc Thạnh dẫn tàn quân chạy vào thành Cổ Lộng.
Về sau Lê Quý Đôn thời Hậu Lê đi qua vùng Ý Yên - Phong Doanh, thấy nông dân nhặt được những thanh gươm cũ của quân Minh, lại thấy thành Cổ Lộng hoang tàn đổ nát, tức cảnh làm bài thơ[5]:
Cổ Lộng thành
Hoang lũy đồi viên tứ bách thu
Qua đắng đậu man phóng xuân nhu
Bích ba dĩ tẩy Trần Vương hận
Thanh thảo nan tha Mộc Thạnh tu
Hoàng độc vũ dư canh kiếm cố
Hàn cầm nguyệt hạ táo hàn lâu
Phong cương hà dụng cần khai tịch
Nghiêu Thuấn đương niên chỉ cửu châu
Dịch:
Thành Cổ Lộng
Bốn trăm năm thành đổ lũy hoang
Cỏ chèn dưa đậu buổi xuân sang
Trần Vương[6] sóng biếc vơi buồn hận
Mộc Thạnh cây xanh cứ bẽ bàng
Ruộng cũ gươm han trồi mưa nặng
Đài xưa chim lạnh hót trăng tàn
Biên cương há phải khuếch trương rộng
Chín châu Nghiêu Thuấn đủ khang trang

[sửa]
Công thành tội

Giản Định đế muốn thừa cơ đánh ngay vào lấy Đông Quan, nhưng Đặng Tất lại chủ trương đánh xong số quân địch còn sót lại rồi mới tiến. Vua tôi bàn mãi chưa quyết định được, viện binh quân Minh ở Đông Quan đã tiếp ứng cho Mộc Thạnh chạy về cố thủ Đông Quan. Đặng Tất chia quân vây các thành và gửi hịch đi các lộ kêu gọi hưởng ứng đánh quân Minh.
Do bất đồng về sách lược, vua Giản Định không bằng lòng với ông và Nguyễn Cảnh Chân. Nghe theo lời gièm pha, vua Giản Định sợ uy tín của hai người quá cao, lại nghi ngờ hai tướng "có ý khác" vì hai người từng làm quan cho nhà Hồ và từng hàng quân Minh. Tháng 3 năm 1409, vua Giản Định đóng quân bên bờ sông Hoàng Giang, sai triệu hai tướng đến rồi sai võ sĩ bóp cổ giết chết Đặng Tất. Nguyễn Cảnh Chân sợ hãi bỏ chạy lên bờ cũng bị đuổi theo chém chết.
Hai người con hai ông là Đặng Dung và Nguyễn Cảnh Dị bất bình vì cha bị giết oan, bỏ đi lập Trần Quý Khoáng làm vua, tức là Trần Trùng Quang Đế.

[sửa]
Tưởng nhớ

Thi hài Đặng Tất được các con ông mang về chôn ở làng Thế Vinh, huyện Sĩ Vang, ngoại thành Hóa châu (nay là xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, Thừa Thiên - Huế). Mộ ông nằm ở ven bờ namsông Hương, cách bến đò Sình khoảng 3 km và cách thành Hóa châu khoảng 7 km. Dân trong vùng tôn ông làm Thành Hoàng.
Năm 1428, Lê Lợi sau khi đánh xong quân Minh, ban chiếu cho hai cha con ông (cùng Đặng Dung) biển vàng tám chữ: "Tiết liệt cương trung - Trung thần hiếu tử", truy phong Đặng Tất làm Đại quốc công, Khuông quốc đại vương Thượng đẳng tôn thần; cho lập đền thờ tại quê hương Tả Thiên Lộc, cấp 200 mẫu ruộng lộc điền, giao cho huyện xã hằng năm cúng tế.
Vua Lê Thánh Tông ban chiếu tặng cha con ông hai câu đối:
Quốc sĩ vô song, song quốc sĩ
Anh hùng bất nhị, nhị anh hùng
Đền thờ: ở rất nhiều nơi. Ngày nay tại Hà NộiHuế và thành phố Hồ Chí MinhĐà Nẵng,.. đều có phố mang tên Đặng Tất.

[sửa]
Nhận định

Đời sau còn bàn luận nhiều về việc bất đồng chiến thuật giữa vua Giản Định và Đặng Tất, một trong những nguyên nhân dẫn đến cái chết của Đặng Tất.
Đại Việt Sử ký Toàn thư dẫn ý kiến của Phan Phu Tiên và Ngô Sĩ Liên như sau:
Phan Phu Tiên nói: "Đặng Tất chỉ biết hành quân là gấp mà không biết cứu Đông Đô còn gấp hơn. Đông Đô có tầm hình thế của cả nước. Chiếm được Đông Đô thì các lộ không đâu không hưởng ứng, hơn nữa hào kiệt trung châu đều ở cả đó. Bỏ nơi ấy mà không lo đánh chiếm, lại chia quân phân tán đi các xứ, vì thế hiệu lệnh không thống nhất, rốt cuộc đi đến sụp đổ là đáng lắm!"
Ngô Sĩ Liên nói: "Đường Thái Tông dùng binh, phần nhiều nhân thế chẻ tre mà giành thắng lợi, là vì có tư thế anh hùng mà tướng và quân vốn đã rèn sẳn. Vua tính kế quyết thắng nhưng Tất không theo, cố nhiên là đáng tiếc. Song có lẽ Tất liệu vua mình không phải là bậc anh hùng như [Đường] Thái Tông, mà quân thì từ xa đến, lương thực có thể không tiếp tế được, còn quân ở kinh lộ thì chưa tập hợp được, chẳng thà theo phép [binh pháp] hơn địch gấp 10 lần thì bao vây, hơn địch gấp 5 lần thì đánh là hơn. Nếu không thế thì thành Cổ Lộng chỉ cách Bô Cô không quá nửa ngày đường sao vẫn không thể thừa thế chẻ tre mà đánh. Huống chi thành Đông Quan. Kế ấy cũng chưa lấy gì làm hỏng lắm, chỉ vì vua tin lời gièm mà vội giết Tất thôi. Than ôi, Đặng Tất sau khi phá được giặc mạnh, trổ tài mới trong khoảng một tuần một tháng, công việc chưa làm được một nửa mà bị chết oan, đó là cái họa sụp đổ [của nhà Trần], chứ đâu phải là tội của Tất."
Việt Sử tiêu án của Ngô Thì Sĩ bàn rằng:
Bô Cô ở sông Thanh Quyết, theo thủy triều, đi thuyền 3 trống canh có thể đến Lạc Tràng, đi thẳng lên Đông Đô không đến một ngày, thừa trận được to ấy, mà không tán thành lời quyết định của vua Giản Định, ai chả tiết là thất cơ. Nhưng mà Tất đã vất vả ở Bố Chính, bị Trương Phụ đuổi ở phía sau, Thế Căng ngăn ở mặt trước, mà phá được Thế Căng, lấy lại Tân Bình, mới điều động được quân ở các trấn Thuận, Quảng, Hoan, Ái, để có quân tiến đánh Đông Đô; lặn lội hàng tuần đến được Bô Cô, may mà bẻ gãy được gươm giáo của quân Điền và Kiềm. trương thanh thế quân Thanh, Nghệ, còn một bước nữa thì đến Thăng Long, nòn xa gì nữa mà phải dùng dằng không tiến. Tất cả trù tính kỹ lắm rồi, Mộc Thạnh mới sang, xa xôi nghìn dặm, quân bị đói khát mỏi mệt, thoát chết ở Bô Cô là may lắm. Còn Trương Phụ là tay cáo già, như con hổ ngồi nhìn ở Đông Đô, bây giờ là toán quân cô độc của ta xa xôi kéo đến, chưa kể thủ thắng, vạn nhất trước mặt, sau lưng đều có quân địch, ta không có quân, lương cứu viện, có phải là dẫn thân đến chỗ chết không? Cho nên thà nghỉ ngơi để mà điều độ, mới là kế vạn toàn. Tất cũng là trí tướng đấy chứ. Nếu được dùng hết mưu đồ của ông, thì người Minh cũng phải có phen khốn đốn, quyết không dám bảo nước ta không có người. Tiếc thay! Vua Giản Định tự phá hủy bức trường thành của mình đó!"
Xét cho kỹ, Đông Quan là chỗ quy tụ lòng người, đánh được nơi đó có thể kêu gọi dân trong nước đồng loạt hưởng ứng để tăng uy thế. Tuy nhiên, thực tế từ khởi nghĩa Lam Sơn sau này cho thấy, không nhất thiết phải chiếm cho được Đông Quan vẫn có thể giành thắng lợi sau cùng. Trần Ngỗi muốn "tốc chiến tốc thắng" trong khi Đặng Tất chủ trương "đánh đâu chắc đó".
Chiến thuật của Đặng Tất sau chiến thắng Bô Cô (chia quân vây các thành và gửi hịch gọi các nơi) chính là chiến thuật mà Lê Lợi sau này đã áp dụng trong giai đoạn cuối của khởi nghĩa Lam SơnLê Lợi nổi dậy đánh quân Minh vang tiếng từ 10 năm, có trong tay 25 vạn quân, vây bức Đông Quan gần 1 năm nhưng vẫn chủ trương chặn đánh diệt viện binh của Liễu Thăng và Mộc Thạnh trước khiến Đông Quan phải tự hàng, giống chiến thuật của Đường Thái Tông đánh Hạ và Trịnh[7]. Giả sử quân Hậu Trần có thể đánh chiếm Đông Quan nhưng sẽ khó lòng giữ được khi đại quân của mãnh tướng Trương Phụ tiến sang tiếp viện và các cánh quân dưới quyền Mộc Thạnh lão luyện kéo về[8].
Tuỳ hoàn cảnh và thời cơ, việc quân sự có thể vận dụng khác nhau. Đời sau có thể bàn vua Giản Định có lý hay Đặng Tất có lý nhưng tựu chung, cơ nghiệp của Trần Ngỗi vẫn còn cơ hội phát triển nếu không sát hại Đặng Tất. (Xem thêm bài Giản Định Đế)
Sự nghiệp của Đặng Tất gắn liền với những biến cố chủ yếu của lịch sử Việt Nam đầu thế kỷ 15 trước khởi nghĩa Lam Sơn. Đặng Tất sống giữa nhiều "làn đạn", bên trong thì Trần - Hồ, bên ngoài thì Minh – Chiêm, tuỳ thời thế ông luôn biết xoay sở với thời cuộc. Cách tư duy "trung quân ái quốc" kiểu phong kiến khiến vua Tự Đức nhà Nguyễn đưa ra câu hỏi nghi vấn về ông: "Đặng Tất xuất thân như thế, phải chăng là có hai nhân cách?"[9] Theo các nhà sử học đánh giá, Đặng Tất dù sống dưới chế độ nào, ông luôn hướng về mục tiêu vì lợi ích của nước Đại Việt - Đại Ngu. Cơ nghiệp nhà Trần trước đây đã suy vi không thể cứu vãn nên ông đứng về phía nhà Hồ. Nhà Hồ thất bại, ông phải tạm hàng Minh để ngăn sự xâm lấn của Chiêm Thành và tạo cơ sở chống Minh về sau. Trong lúc hỗn loạn đó, ông không không tử tiết theo nhà Trần như Trần Khát Chân hay tử tiết theo nhà Hồ như Nguyễn Hy Chu và Hồ Xạ, không chạy sang Chiêm như Nguyễn Lỗ, cũng không phục vụ đắc lực cho người Minh để chống lại đồng bào mình như Mạc Thuý, Lương Nhữ Hốt. Ông không khư khư giữ hai chữ "thủ tiết" như một nhà nho. Ông chọn con đường sống và cũng không sống nhàn cư ẩn dật khi nước mất nhà tan. Giữa thời kỳ muôn vàn khó khăn ở một góc Hoá châu, tài năng, bản lĩnh và lòng yêu nước của ông được bộc lộ.
Đặng Tất là tướng giỏi nhất của nhà Hậu Trần. Thực tế chiến sự sau khi ông mất cho thấy không có ai xứng đáng thay thế ông. Các tướng Đặng Dung con ông, Nguyễn Cảnh DịNguyễn Suý,Nguyễn Biểu đều có thừa lòng dũng cảm và trung nghĩa, nhưng tài năng chưa sánh được với ông. Quân Hậu Trần từ chỗ bị dồn vào Hoá châu, nhờ một tay Đặng Tất chỉ trong 1 năm đánh như chẻ tre ra bắc, áp sát Đông Quan; sau khi ông mất quân Hậu Trần bị thua mãi, bị dồn trở lại tới Hoá châu và đi đến diệt vong, bản thân Trần Ngỗi cũng phải trả giá đắt.
Danh sĩ Bùi Dương Lịch thời Lê mạt viết về ông trong sách Nghệ An ký như sau:
"Nhà Trần đã mất mà khôi phục được tông thống trong 7 năm, sự nghiệp oanh liệt của ... ông cùng trời đất bất hủ"[10]
Tiến sĩ đời Hậu Lê là Sùng Nham hầu Dương Văn An cũng ca ngợi Đặng Tất trong sách Ô châu cận lục:

"Đặng Tất là bậc trung nghĩa, trí dũng song toàn, quả là nhân tài của thiên hạ chứ đâu phải nhân tài của riêng Ô châu này thôi đâu... Cái tiếc của Đặng Tất là vì những lời gièm pha như lưỡi gươm chí mạng khiến chí lớn không thành. Tuy nhiên cái chết của Đặng Tất đâu phải tội của ông mà chính là nỗi bất hạnh của nhà [Hậu] Trần vậy. Người quân tử đâu có lấy sự thành bại để đánh giá anh hùng[11]"

    Đình Làng Thôn Thế Vinh qua 100 năm lưu giữ truyền thống và là nơi Dân Làng Thế Vinh tổ chức lễ tế và đón rước sắc phong của Đại quốc công, Khuông Quốc Đại Vương Thượng Đẳng Tôn Thần Đặng Tất  hằng năm vào ngày 16 tháng 7 Âm lịch


    Đền thờ Đặng tộc khu vực miền Trung



    01 .Toàn cảnh đền thờ Quốc Công Đặng Tất - tại Phù Lưu, Can Lộc, Hà Tĩnh .Quốc Công Đặng Tất sinh năm Nhâm Thìn (1352-1409).Nhà thờ này được xếp di tích lịch sử văn hóa.(Quốc Công Đặng Tất là con cả của tổ Đặng Đình Dực và là cháu đời thứ 10 của Cao Đường Thái Tổ Đặng Phúc Mãn).

    02 .Nhà thờ chi tộc Đặng Ngọc... làng Hưng Đông, Thành Phố Vinh, tỉnh Nghệ An. Vì hoàn cảnh khách quan không lưu được gia phả nên theo các cụ kể lại chi tộc Đặng Ngọc tại đây là hậu duệ của chi tộc Đặng Xuân Trường, Nam Định.

    03 .Nhà thờ Đặng Đại Tôn tại xã Diễn Thọ, Diễn Châu, Nghệ An thờ Ngài Đặng Thừa Thiệu thuộc dòng dõi Quốc Công Đặng Tất, Tể tướng Đặng Dung, anh hùng dân tộc chống quân Minh (Nhà thờ này được hậu duệ trùng tu lại vào năm 1932)

    04 .Lăng mộ ngài Thái Bảo nhân hầu Đặng Bá Kiển tại Can Lộc, Hà Tĩnh sinh 1309 - mất 1395, giỗ ngày 10 tháng giêng âm lịch(Thái Bảo Nhân Hầu Đặng Bá Kiển là con của tổ Đặng Lộ  và là cháu đời thứ 7 của Cao Đường Thái Tổ Đặng Phúc Mãn).

    05 .Đền thờ ngài Đặng Chủng (sinh 1376) tại Nghi Xuân, Hà Tĩnh. (ngài là em ruột của tể tướng Đặng Dung, con thứ 2 của Quốc Công Đặng Tất) Ngài làm quan Hàn Lâm Viện Hiệu Thảo thời vua Trùng Quang Đế, khi anh là Đặng Dung bị giặc Minh bắt ông về ẩn ở chùa Hương Tích làm thiền sư.(Đền thờ Ngài được xếp vào di tích lịch sử văn hóa)

    06 .Đền thờ Ngài Thiếu Bảo Liêu Quận Công Thượng Trụ Quốc Thượng Trật Đặng Sĩ Vinh tại Nghi Xuân, Hà Tĩnh.

    07 .Đền thờ ngài Thái Nhạc Quận Công Đặng Sĩ Hàn ( Đặng Hiệt) tại Nghi Xuân, Hà Tĩnh.

    08 .Đại diện Hội Đồng Đặng Tộc Toàn Quốc  thăm nhà thờ ngài thám hoa Đặng Văn Kiềutại Thạch Bình, Thạch Hà, Hà Tĩnh (di tích lịch sử văn hóa).

    09 .Lăng mộ bà Tổ Cô Đặng Thị Thúy Hạnh - Hậu Phi Giản Định Đế,con gái út của Quốc Công Đặng Tất tại xã Cương Gián, huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh, dưới chân núi Hồng Lĩnh.

    10 .Đình thờ tại làng Lương Quán, phường Thủy Biều, Thành Phố Huế (dân làng xưa nay vẫn thờ ngài Đặng Quý tại đây)

    11 .Nhà thờ ngài Đặng Quý em ruột Quốc công Đặng Tất tại làng Lương Quán, Thừa Thiên Huế

    12.Nhà thờ tổ Hoàng Giáp Đặng Di (Chiêm) Xã Vinh Xuân, huyện Phú Vang, Thừa Thiên Huế.(Hoàng Giáp Đặng Di (Chiêm) là con thứ 3 của anh hùng dân tộc Tể tướng Đặng Dung.Khi cha bị bắt giải sang Yên Kinh cuối năm 1413, ông đến lập nghiệp tại Mạo Phố Sơn Vi nay là huyện Thanh Ba tỉnh Vĩnh Phúc. Năm 1453 Triều Vua Lê Nhân Tông ông làm quan đến chức Thừa Chính Sứ Ty Tham Nghị Hóa Châu).

    13.Ông Đặng Văn Thảo, chủ tịch Hội Đồng Đặng Tộc Việt Nam thắp hương tưởng nhớNgài Đặng Quốc Đống tại miếu thờ ở ngã ba Sanh Hồng, Phú Bình, Huế.(Năm 1789: Cuộc tiến quân dẹp quân Thanh giải phóng Đông Đô của Vua Quang Trung,khi đi ngang qua Bến Thủy, Sông Lam, Hà Tĩnh ngài chiêu mộ thêm 5 vạn quân tại vùng này và giao Tướng Đặng Quốc Đống (tức Đô đốc Long) chỉ huy đánh thẳng vào Đống Đa tiêu diệt quân Thanh góp công giải phóng Đông Đô.)

    14 .Ông Đặng Công Các-Phó Chủ tịch Hội Đồng Đặng Tộc Thừa Thiên Huế-viếng nhà thờ tộc Đặng làng Văn Xá, Thừa Thiên Huế.

    15.Hội đồng Đặng tộc Việt Nam thăm nhà thờ họ Đặng làng Mỹ Lợi, xã Vinh Mỹ, huyện Phú Lộc, Thừa Thiên Huế

    16.Hội Đồng Đặng Tộc Việt Nam thăm nhà thờ tộc Đặng Huỳnh tại An Bằng, Phú Vang, Thừa Thiên Huế.

    17.Nhà thờ họ Đặng xóm Tây Giáp Thượng Diên Trường, Vĩnh Hưng, Phú Lộc,Thừa Thiên Huế (nhà thờ này thờ cụ tổ Đặng Văn Tư).

    18.Nhà thờ thôn Nghi Giang, xã Vinh Giang, huyện Phú Lộc, Thừa Thiên Huế, tổ là ai không rõ, đến nay được 10 đời.Ông Đặng Cừ đời 8 hiện là tộc trưởng.

    20.Nhà thờ cụ Đặng Huy Trứ (1825 - 1874) ở làng Thanh Lương,xã Hương Xuân, huyện Hương Trà, Thừa Thiên Huế.(Cụ Đặng Huy Trứ là tổ Nhiếp Ảnh Việt Nam)

    21.Nhà thờ tộc Đặng làng Mỹ Xá, Xã Quảng An, huyện Quảng Điền, Thừa Thiên Huế

    22.Nhà thờ tộc Đặng Phước làng An Xuân, xã Quảng An, huyện Quảng Điền, Thừa Thiên Huế.

    26.Ông Đặng Công Các-Phó Chủ tịch Hội Đồng Đặng Tộc Thừa Thiên Huế-viếng nhà thờ họ Đặng Văn làng An Xuân,xã Quảng An huyện Quảng Điền, Thừa Thiên Huế

    27.Toàn cảnh khu Miếu và Lăng mộ ngài Quốc Công Đặng Tất tại làng Thế Vinh, xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, Thừa Thiên Huế

    28.Bên trong miếu thờ ngài Quốc Công Đặng Tất


    29.Đại diện Hội Đồng Đặng Tộc Toàn Quốc viếng đền thờ ngài Đặng Diệm tại làng Diệm Sơn, xã Điện Tiến, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.(Ngài Đặng Diệm là Tướng Công triều vua Lê Thánh Tông (1471).Đến thời các vị vua chúa triều Nguyễn phong ngài làm Thần Hoàng Diệm Sơn)

    30.Lăng mộ Tiền Hiền Đặng Nở Công làng An Trạch, Hòa Tiến, Hòa Vang, Thành Phố Đà Nẵng.

    31.Đại Diện Hội Đồng Đặng Tộc Toàn Quốc viếng nhà thờ Chi Nhất của Tiền Hiền Đặng Nở Công làng An Trạch, Hòa Tiến, Hòa Vang, Thành Phố Đà Nẵng.

    32.Đại diện Hội đồng Đặng Tộc Toàn Quốc viếng nhà thờ Tộc Đặng Tiền Hiền Đặng Nở Công làng An Trạch, Hòa Tiến, Hòa Vang, Đà Nẵng. Ngày 16/8 Âm Lịch là ngày giỗ Ngài Tiền hiền Đặng Nở Công làng An Trạch.

    33.Đại diện Hội Đồng Đặng Tộc Toàn Quốc viếng nhà thờ tộc Đặng Văn làng An Trạch, Hòa Tiến, Hòa Vang, Thành Phố Đà Nẵng.(Ông Đặng Văn Hường, Phó Chủ Tịch Thường Trực Hội Đồng Đặng Tộc Việt Nam là hậu duệ của chi tộc nhà thờ này), ngày 2-3 Âm Lịch là ngày chạp mả)

    34. Đình thờ tổ Đặng Tích trong quần thể đình ngũ tộc tiền hiền tại thôn Túy Loan, huyện Hòa Vang, TP . Đà Nẵng

    35.Nhà thờ tổ Đặng Văn Tài thuộc chi I phái II Đặng tộc Xuân Hòa, Thành Phố Đà Nẵng

    36.Nhà thờ cụ Đặng Ngọc Quyền ở thôn Tích Phú, xã Đại Hiệp, huyện Đại Lộc, Quảng Nam

    37.Nhà thờ tổ Đặng Quang Thời, cháu 6 đời cụ Đặng Kháng tại thôn Lệ Sơn II, xã Hòa Tiến, huyện Hòa Vang, TP. Đà Nẵng.

    38.Nhà thờ tổ Đặng Văn Nhơn tại thôn Phú Sơn 5, xã Hòa Khương, huyện Hòa Vang, Thành Phố Đà Nẵng.

    39.Đền thờ và lăng mộ của Đô Huyền Hầu Đặng Văn Văn tại Quảng Ngãi.

    40.Ông Đặng Văn Hường, Phó Chủ tịch Hội Đồng Đặng Tộc Việt Nam viếng Từ đường Đặng tộc xã Nghĩa Hiệp, Tư Nghĩa, Quảng Ngãi. Thờ tổ Đặng Văn Thơ.

    42.Lễ khánh thành Đặng Gia Đường (tổ của tiến sĩ Đặng Công Tráng) tại xã Phổ Văn, huyện Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi. Hình bên góc trái là ông Đặng Văn Hường đại diện cho Hội Đồng Đặng Tộc Việt Nam trao tặng bức hoành phi cho Đặng Gia Đường trong ngày lễ khánh thành.

    43.Nhà thờ chi tộc Đặng Từ Đường tại thôn Bồ Đề, xã Đức Nhuận, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi. Được xây dựng mới và khánh thành ngày 20-6 năm Tân Mão. Hiện nay ông Đặng Văn Thuận là đại diện chi tộc tại nhà thờ này.

    44.Nhà thờ tổ Đặng Khẩn xã Mỹ Tài, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định.

    45.Nhà thờ họ Đặng tại huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa



Lễ di hành tượng thần Quốc Công Đặng Tất



01 .17h00 ngày 14-7 Âm lịch năm Tân Mão, Ban tổ chức tộc Đặng Văn Non Nước đã chuẩn bị hoàn tất lễ đài tạm an vị tượng thần Quốc Công Đặng Tất để bà con Đặng tộc mọi miền đất nước về dâng hương.


02 .7h00 ngày 15-7 Âm lịch năm Tân Mão, đoàn di hành tượng thần Quốc Công Đặng Tất di hành ngang qua trung tâm thành phố Đà Nẵng theo lộ trình về Thừa Thiên Huế.


03 .10h30 15-7 Âm lịch năm Tân Mão, Ban nghi lễ Hội Đồng Đặng Tộc Thừa Thiên Huế chuẩn bị kiệu cung nghinh tượng thần Quốc Công Đặng Tất tại đầu làng Thế Vinh, xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, Thừa Thiên Huế.

04 .Đại biểu cùng bà con Đặng Tộc Thừa Thiên Huế cung nghinh tượng thần Quốc Công Đặng Tất theo phong tục cổ truyền của dân tộc Việt Nam tại làng Thế Vinh, xã Phú Mậu, huyện Phú Vang , Thửa Thiên Huế.


 05 .15-7 Âm lịch năm Tân Mão Tượng thần Quốc Công Đặng Tất đã được an vị trong miếu thờ của ngài tại làng Thế Vinh, xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, Thừa Thiên Huế.

06 .Nghi lễ thỉnh sắc phong của ngài Quốc Công Đặng Tất về miếu thờ.


07 .Lễ cung nghinh sắc phong Quốc Công Đặng Tất tại miếu thờ ngài ở làng Thế Vinh, xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, Thừa Thiên Huế. Nhân dịp đại lễ này bà con Đặng tộc trên mọi miền đất nước được chiêm ngưỡng tất cả các sắc phong do các triều vua ban.

08 .Ông Đặng Văn Thảo - Chủ Tịch Hội Đồng Đặng Tộc Việt Nam - báo cáo kế hoạch xây dựng trùng tu khu miếu và lăng mộ Quốc Công Đặng Tất dựa trên sự đóng góp công đức của con cháu hậu duệ Đặng tộc trên mọi miền đất nước.

09 .Đại diện Hội Đồng Đặng Tộc các tỉnh thành chụp hình lưu niệm tại làng Thế Vinh, xã Phú Mậu, huyện Phú Vang, Thừa Thiên Huế. ngày 16-7 Âm lịch năm Tân Mão.